{"id":1067,"date":"2024-12-09T13:44:27","date_gmt":"2024-12-09T10:44:27","guid":{"rendered":"https:\/\/bursabilisim.com\/?p=1067"},"modified":"2024-12-09T13:57:09","modified_gmt":"2024-12-09T10:57:09","slug":"yapay-zekada-guvenlik","status":"publish","type":"post","link":"https:\/\/bursabilisim.com\/yapay-zekada-guvenlik\/1067\/","title":{"rendered":"Yapay zekada g\u00fcvenlik"},"content":{"rendered":"\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"yapay-zekada-guvenlik-modern-uretim-sistemlerinde-guvenlik-ve-blockchain-entegrasyonu\">Yapay zekada g\u00fcvenlik: Modern \u00dcretim Sistemlerinde G\u00fcvenlik ve Blockchain Entegrasyonu<\/h2>\n\n\n\n<p>G\u00fcn\u00fcm\u00fcz imalat sekt\u00f6rleri, giderek artan m\u00fc\u015fteri taleplerine, \u00f6zelle\u015ftirilmi\u015f \u00fcr\u00fcn gereksinimlerine ve k\u00fcresel rekabete uyum sa\u011flamak ad\u0131na h\u0131zla d\u00f6n\u00fc\u015fmektedir. Bu s\u00fcre\u00e7te yapay zek\u00e2, bulut tabanl\u0131 \u00fcretim, Nesnelerin \u0130nterneti (IoT), eklemeli imalat (3D bask\u0131) gibi teknolojiler kilit rol oynamaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda, \u00fcretim sistemleri daha otonom, veri odakl\u0131 ve esnek hale gelirken, veri g\u00fcvenli\u011fi, gizlilik ve verilerin do\u011frulu\u011fu hayati \u00f6neme sahip konular haline gelmi\u015ftir. \u00d6zellikle &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; (YAZ) konusunun, g\u00fcvenilir veri ak\u0131\u015f\u0131, gizlilik, tamper-proof (manip\u00fclasyona kapal\u0131) veriler, g\u00fcvenli i\u015f birli\u011fi, izlenebilirlik ve veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc a\u00e7\u0131s\u0131ndan kritik oldu\u011fu g\u00f6r\u00fclmektedir.<\/p>\n\n\n\n<div class=\"wp-block-rank-math-toc-block\" id=\"rank-math-toc\"><nav><ol><li class=\"\"><a href=\"#yapay-zekada-guvenlik-modern-uretim-sistemlerinde-guvenlik-ve-blockchain-entegrasyonu\">Yapay zekada g\u00fcvenlik: Modern \u00dcretim Sistemlerinde G\u00fcvenlik ve Blockchain Entegrasyonu<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#giris\">Giri\u015f<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#arka-plan-yapay-zeka-blockchain-ve-modern-uretim\">Arka Plan: Yapay Zek\u00e2, Blockchain ve Modern \u00dcretim<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#modern-uretim-sistemlerinin-ihtiyaclari-ve-yapay-zekada-guvenlik\">Modern \u00dcretim Sistemlerinin \u0130htiya\u00e7lar\u0131 ve Yapay Zekada G\u00fcvenlik<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#yapay-zekada-guvenlik-acisindan-yasanmis-olaylar\">Yapay Zekada G\u00fcvenlik A\u00e7\u0131s\u0131ndan Ya\u015fanm\u0131\u015f Olaylar<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#blockchain-tabanli-uretim-yapay-zekada-guvenlik-icin-cerceve\">Blockchain Tabanl\u0131 \u00dcretim: Yapay Zekada G\u00fcvenlik \u0130\u00e7in \u00c7er\u00e7eve<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#urun-gelistirme-ve-erken-asama-planlamada-blockchain-ve-yapay-zeka\">\u00dcr\u00fcn Geli\u015ftirme ve Erken A\u015fama Planlamada Blockchain ve Yapay Zeka<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#is-birlikci-tasarim-ve-ip-korumasi\">\u0130\u015f Birlik\u00e7i Tasar\u0131m ve IP Korumas\u0131<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#uretim-surecleri-ve-fabrika-otomasyonu\">\u00dcretim S\u00fcre\u00e7leri ve Fabrika Otomasyonu<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#tedarik-zinciri-yonetimi-ve-yapay-zekada-guvenlik\">Tedarik Zinciri Y\u00f6netimi ve Yapay Zekada G\u00fcvenlik<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#acik-arastirma-sorulari-ve-zorluklar\">A\u00e7\u0131k Ara\u015ft\u0131rma Sorular\u0131 ve Zorluklar<\/a><\/li><li class=\"\"><a href=\"#sonuc\">Sonu\u00e7<\/a><\/li><\/ol><\/nav><\/div>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"giris\">Giri\u015f<\/h2>\n\n\n\n<p>Geleneksel kitlesel \u00fcretim modeli, g\u00fcn\u00fcm\u00fczde m\u00fc\u015fteri odakl\u0131, \u00f6zelle\u015ftirilmi\u015f \u00fcr\u00fcnlerin \u00fcretilmesi i\u00e7in evrim ge\u00e7irmektedir. \u00d6zelle\u015ftirme kapasitesinin artmas\u0131, \u00fcretim tesislerinin esnekli\u011fini, h\u0131z\u0131n\u0131 ve \u00e7e\u015fitlili\u011fini art\u0131rarak \u201ctoplu ki\u015fiselle\u015ftirme\u201d konseptini \u00f6ne \u00e7\u0131kar\u0131r. Bu d\u00f6n\u00fc\u015f\u00fcm, CAD tasar\u0131m\u0131ndan eklemeli imalata, IoT sens\u00f6rlerinden insan-robot i\u015f birli\u011fine kadar geni\u015f bir teknolojik yelpazede destek bulmaktad\u0131r. Ancak bu teknolojik yay\u0131l\u0131m, veriye olan ba\u011f\u0131ml\u0131l\u0131\u011f\u0131 da art\u0131r\u0131r. Verinin kalitesi, do\u011frulu\u011fu, b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve g\u00fcvenli\u011fi temel belirleyici unsurlar haline gelmi\u015ftir. Yapay zek\u00e2, b\u00fcy\u00fck hacimli veriler \u00fczerinden tahmin, optimizasyon, hata tespiti ve s\u00fcre\u00e7 iyile\u015ftirmesi sunarken, yapay zekada g\u00fcvenlik eksikli\u011fi nedeniyle yanl\u0131\u015f kararlar al\u0131nabilir ya da veriler manip\u00fcle edilebilir.<\/p>\n\n\n\n<p>End\u00fcstri 4.0 ve siber-fiziksel sistemlerin (CPS) benimsenmesi, \u00fcretimde otonomi ve \u00f6ng\u00f6r\u00fc yetene\u011fini y\u00fckseltirken, veri g\u00fcvenli\u011fi ve &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; gereksinimini art\u0131rmaktad\u0131r. Burada Blockchain teknolojisi, merkezi olmayan, \u015feffaf, de\u011fi\u015ftirilemez ve g\u00fcvenli bir veri kay\u0131t ortam\u0131 sunarak hem yapay zek\u00e2 tabanl\u0131 karar alma s\u00fcre\u00e7lerini g\u00fcvenceye al\u0131r hem de veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fc korur.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"arka-plan-yapay-zeka-blockchain-ve-modern-uretim\">Arka Plan: Yapay Zek\u00e2, Blockchain ve Modern \u00dcretim<\/h2>\n\n\n\n<p>Yapay zek\u00e2, \u00fcretim sistemlerinde karar verme, s\u00fcre\u00e7 optimizasyonu, bak\u0131m planlamas\u0131, kalite kontrol ve talep tahmini gibi kritik g\u00f6revleri devralmaktad\u0131r. ML (Makine \u00d6\u011frenimi) ve derin \u00f6\u011frenme algoritmalar\u0131, veri odakl\u0131 yakla\u015f\u0131mla insan uzmanl\u0131\u011f\u0131n\u0131 a\u015fan h\u0131z ve do\u011frulukta sonu\u00e7lar \u00fcretebilmektedir. Ancak verinin g\u00fcvenilirli\u011fi, yapay zekada g\u00fcvenlik a\u00e7\u0131s\u0131ndan temel ko\u015fuldur. Sahte, eksik ya da manip\u00fcle edilmi\u015f veriler, yapay zek\u00e2 modellerinin hatal\u0131 sonu\u00e7lar vermesine neden olabilir.<\/p>\n\n\n\n<p>Blockchain ise g\u00fcvenlik, izlenebilirlik, \u015feffafl\u0131k ve tarafs\u0131zl\u0131k sunar. Merkezi olmayan yap\u0131s\u0131, verilerin tek bir yetkili taraf\u0131ndan de\u011fi\u015ftirilemeyece\u011fi bir ortam yarat\u0131r. Ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler (Smart Contracts), belirli ko\u015fullar sa\u011fland\u0131\u011f\u0131nda otomatik olarak tetiklenen kod bloklar\u0131d\u0131r. \u00dcretim ve tedarik zincirinde ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler, \u00fcr\u00fcnlerin kayna\u011f\u0131n\u0131, bile\u015fenlerini, kalite kontrol sonu\u00e7lar\u0131n\u0131, bak\u0131m ve onar\u0131m kay\u0131tlar\u0131n\u0131 \u015feffaf ve g\u00fcvenli bi\u00e7imde tutmay\u0131 sa\u011flar. Bu yakla\u015f\u0131m, yapay zekada g\u00fcvenlik i\u00e7in kritik \u00f6nemdedir \u00e7\u00fcnk\u00fc karar verme s\u00fcre\u00e7lerine giren veriler blockchain ile do\u011frulanabilir.<\/p>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-image size-large\"><img loading=\"lazy\" decoding=\"async\" width=\"1024\" height=\"683\" src=\"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-1024x683.jpg\" alt=\"Yapay zekada g\u00fcvenlik\" class=\"wp-image-1069\" srcset=\"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-1024x683.jpg 1024w, https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-300x200.jpg 300w, https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-768x512.jpg 768w, https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-1536x1024.jpg 1536w, https:\/\/bursabilisim.com\/wp-content\/uploads\/2024\/12\/Yapay-zekada-guvenlik-2048x1365.jpg 2048w\" sizes=\"auto, (max-width: 1024px) 100vw, 1024px\" \/><figcaption class=\"wp-element-caption\">Yapay zekada g\u00fcvenlik<\/figcaption><\/figure>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"modern-uretim-sistemlerinin-ihtiyaclari-ve-yapay-zekada-guvenlik\">Modern \u00dcretim Sistemlerinin \u0130htiya\u00e7lar\u0131 ve Yapay Zekada G\u00fcvenlik<\/h2>\n\n\n\n<p>Modern \u00fcretim sistemlerinin temel ihtiya\u00e7lar\u0131 aras\u0131nda \u015fu unsurlar \u00f6ne \u00e7\u0131kar:<\/p>\n\n\n\n<div class=\"\" data-col=\"2\"><ul class=\"wp-block-list\">\n<li><strong>Birlikte \u00c7al\u0131\u015fabilirlik (Interoperability):<\/strong> Farkl\u0131 cihaz, sens\u00f6r, yaz\u0131l\u0131m ve sistemlerin g\u00fcvenli veri payla\u015f\u0131m\u0131.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>\u0130lgili ve G\u00fcvenilir Veri:<\/strong> Y\u00fcksek hacimli veride g\u00fcr\u00fclt\u00fcl\u00fc veya alakas\u0131z bilgilerin ay\u0131klanmas\u0131, g\u00fcvenilir veriye eri\u015fim.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Eri\u015fim Kontrol\u00fc:<\/strong> Yetkisiz ki\u015filerin veriye ula\u015fmas\u0131n\u0131n engellenmesi, gizlilik kurallar\u0131n\u0131n uygulanmas\u0131.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>G\u00fc\u00e7l\u00fc Ba\u011flant\u0131 ve A\u011f:<\/strong> IoT tabanl\u0131 sens\u00f6rlerin ba\u011fland\u0131\u011f\u0131 geni\u015f a\u011fda g\u00fcvenlik a\u00e7\u0131klar\u0131n\u0131n \u00f6nlenmesi.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Veri ve Sistem G\u00fcvenli\u011fi:<\/strong> Yapay zekada g\u00fcvenlik i\u00e7in verinin b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcn\u00fcn korunmas\u0131, siber sald\u0131r\u0131lara kar\u015f\u0131 \u00f6nlemler.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>\u015eeffafl\u0131k ve \u0130zlenebilirlik:<\/strong> \u00dcr\u00fcnlerin ya\u015fam d\u00f6ng\u00fcs\u00fc boyunca kayna\u011f\u0131, i\u015flenme s\u00fcreci, kalite kontrol a\u015famalar\u0131 izlenebilmeli.<\/li>\n\n\n\n<li><strong>G\u00fcven ve \u0130\u015f Birli\u011fi:<\/strong> Farkl\u0131 payda\u015flar aras\u0131nda g\u00fcvene dayal\u0131 veri payla\u015f\u0131m\u0131, manip\u00fclasyona kapal\u0131 kay\u0131tlar.<\/li>\n<\/ul><\/div>\n\n\n\n<p>Bu ihtiya\u00e7lar &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; alan\u0131nda da belirleyicidir; \u00e7\u00fcnk\u00fc yapay zek\u00e2 modellerinin performans\u0131 do\u011frudan veri kalitesine, g\u00fcvenli\u011fine ve b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fcne ba\u011fl\u0131d\u0131r. Blockchain, bu ihtiya\u00e7lar\u0131n kar\u015f\u0131lanmas\u0131nda \u00f6nemli bir rol oynar. \u00d6zellikle makine \u00f6\u011frenimi modellerinin e\u011fitimi i\u00e7in kullan\u0131lan veri setlerinin b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve kayna\u011f\u0131n\u0131n do\u011frulanmas\u0131, otomasyon s\u00fcre\u00e7lerinin g\u00fcvenli ve hatas\u0131z \u00e7al\u0131\u015fmas\u0131nda kritiktir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"yapay-zekada-guvenlik-acisindan-yasanmis-olaylar\">Yapay Zekada G\u00fcvenlik A\u00e7\u0131s\u0131ndan Ya\u015fanm\u0131\u015f Olaylar<\/h2>\n\n\n\n<p>Ger\u00e7ek end\u00fcstriyel \u00f6rnekler, g\u00fcvenlik \u00f6nlemlerine \u00f6nem verilmedi\u011finde ortaya \u00e7\u0131kabilecek sorunlar\u0131 g\u00f6stermektedir. \u00d6rne\u011fin, SCADA sistemlerine yap\u0131lan sald\u0131r\u0131lar (Maroochy Shire at\u0131k su tesisinin hacklenmesi) kritik altyap\u0131larda b\u00fcy\u00fck zararlara neden olmu\u015ftur. Bir di\u011fer \u00f6rnek, CAD dosyalar\u0131n\u0131n de\u011fi\u015ftirilerek 3D bask\u0131da \u00fcretilen par\u00e7alar\u0131n yap\u0131sal zay\u0131fl\u0131\u011fa u\u011frat\u0131lmas\u0131d\u0131r. Bu durum, \u00fcretim hatt\u0131ndaki verilerin ne kadar kolay manip\u00fcle edilebilece\u011fini g\u00f6stermektedir.<\/p>\n\n\n\n<p>Benzer \u015fekilde, b\u00fcy\u00fck \u00fcreticilerde (\u00f6rne\u011fin DuPont) veri h\u0131rs\u0131zl\u0131klar\u0131 ya\u015fanm\u0131\u015f, fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131 \u00e7al\u0131nm\u0131\u015ft\u0131r. Bu vakalar, yapay zekada g\u00fcvenlik ihlallerinin sadece \u00fcretim s\u00fcre\u00e7lerini de\u011fil, fikri m\u00fclkiyet ve kurumsal itibar gibi di\u011fer hassas de\u011ferleri de tehdit etti\u011fini g\u00f6sterir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"blockchain-tabanli-uretim-yapay-zekada-guvenlik-icin-cerceve\">Blockchain Tabanl\u0131 \u00dcretim: Yapay Zekada G\u00fcvenlik \u0130\u00e7in \u00c7er\u00e7eve<\/h2>\n\n\n\n<p>Blockchain&#8217;in \u00fcretim sistemlerine entegrasyonu, finans gibi sekt\u00f6rlerde kullan\u0131lan halka a\u00e7\u0131k (public) blok zincirlerden farkl\u0131d\u0131r. \u00dcretim genellikle belirli payda\u015f gruplar\u0131 aras\u0131nda ger\u00e7ekle\u015fti\u011finden, konsorsiyum veya \u00f6zel blockchain a\u011flar\u0131 daha uygundur. Bu sayede verilerin sadece yetkilendirilmi\u015f kat\u0131l\u0131mc\u0131lar taraf\u0131ndan eklenmesi veya g\u00f6r\u00fcnt\u00fclenmesi sa\u011flan\u0131r. Yapay zek\u00e2 modelleri, bu do\u011frulanm\u0131\u015f, de\u011fi\u015ftirilemez, g\u00fcvenli verilerle beslendi\u011finde g\u00fcvenilir sonu\u00e7lar \u00fcretir. B\u00f6ylece &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; pratikte sa\u011flanm\u0131\u015f olur.<\/p>\n\n\n\n<p>Blockchain ve yapay zek\u00e2 aras\u0131ndaki kar\u015f\u0131l\u0131kl\u0131 yarar ili\u015fkisi \u00f6nemlidir. Blockchain, veriye olan g\u00fcveni art\u0131rarak yapay zek\u00e2 modellerine temiz ve g\u00fcvenilir veri sunarken, yapay zek\u00e2 da blockchain\u2019in performans\u0131n\u0131 art\u0131rabilir. \u00d6rne\u011fin, yapay zek\u00e2 algoritmalar\u0131, blockchain \u00fczerindeki anormal veri davran\u0131\u015flar\u0131n\u0131 tespit ederek a\u011f g\u00fcvenli\u011fini destekleyebilir, ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmelerin optimizasyonunda rol oynayabilir. B\u00f6ylece hem yapay zek\u00e2 hem de blockchain birbirini g\u00fc\u00e7lendiren bir ekosistem yarat\u0131r.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"urun-gelistirme-ve-erken-asama-planlamada-blockchain-ve-yapay-zeka\">\u00dcr\u00fcn Geli\u015ftirme ve Erken A\u015fama Planlamada Blockchain ve Yapay Zeka<\/h2>\n\n\n\n<p>M\u00fc\u015fteri taleplerini anlamak, \u00f6zelle\u015ftirilmi\u015f \u00fcr\u00fcnler tasarlamak ve prototipleme a\u015famas\u0131nda i\u015f birli\u011fi yapmak, g\u00fcvenli bir veri altyap\u0131s\u0131na ihtiya\u00e7 duyar. Blockchain, m\u00fc\u015fteri geri bildirimlerinin g\u00fcvenli bir ortamda toplanmas\u0131n\u0131, yorumlanmas\u0131n\u0131 ve saklanmas\u0131n\u0131 sa\u011flar. Burada yapay zek\u00e2, do\u011fal dil i\u015fleme (NLP) ve makine \u00f6\u011frenimi teknikleriyle geri bildirimleri de\u011ferlendirerek \u00fcr\u00fcn \u00f6zelliklerini belirleyebilir. &#8220;Yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; yakla\u015f\u0131m\u0131yla bu a\u015fama boyunca verilerin manip\u00fcle edilmesi engellenebilir ve tasar\u0131m kararlar\u0131 hatas\u0131z al\u0131nabilir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"is-birlikci-tasarim-ve-ip-korumasi\">\u0130\u015f Birlik\u00e7i Tasar\u0131m ve IP Korumas\u0131<\/h2>\n\n\n\n<p>Bir \u00fcr\u00fcn\u00fcn tasar\u0131m\u0131, genellikle farkl\u0131 disiplinlerden uzmanlar\u0131 gerektirir. Blockchain tabanl\u0131 i\u015f birli\u011fi platformlar\u0131, CAD modelleri, prototipler, teknik \u00e7izimler gibi hassas bilgilerin g\u00fcvenli payla\u015f\u0131m\u0131n\u0131 sa\u011flar. Ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler, kat\u0131l\u0131mc\u0131lara belirli eri\u015fim izinleri vererek fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131n\u0131 korur. Yapay zekada g\u00fcvenlik, burada da devreye girer: Tasar\u0131m verilerini yorumlayan, optimizasyon yapan veya hatal\u0131 tasar\u0131m unsurlar\u0131n\u0131 tespit eden yapay zek\u00e2 ara\u00e7lar\u0131, blockchain ile korunan verilerden emin olarak \u00e7al\u0131\u015f\u0131r. Bu sayede \u00fc\u00e7\u00fcnc\u00fc taraflar\u0131n veriye izinsiz eri\u015fmesi ve tasar\u0131m\u0131 de\u011fi\u015ftirmesi engellenir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"uretim-surecleri-ve-fabrika-otomasyonu\">\u00dcretim S\u00fcre\u00e7leri ve Fabrika Otomasyonu<\/h2>\n\n\n\n<p>IoT sens\u00f6rleri, makine verileri, bak\u0131m kay\u0131tlar\u0131, kalite kontrol sonu\u00e7lar\u0131, \u00fcretim hatt\u0131ndaki kritik kararlarda kullan\u0131l\u0131r. Yapay zek\u00e2, bak\u0131m zaman\u0131n\u0131 tahmin edebilir, optimal proses parametrelerini belirleyebilir veya \u00fcretim hatt\u0131nda kusurlar\u0131 tespit edebilir. Ancak bu veriler manip\u00fcle edilmi\u015fse yapay zek\u00e2 hatal\u0131 kararlar alacakt\u0131r. Blockchain, bu noktada &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; i\u00e7in bir kalkan g\u00f6revi g\u00f6r\u00fcr. T\u00fcm veriler blockchain \u00fczerine kaydedildi\u011finde, de\u011fi\u015ftirilemez bir kay\u0131t olu\u015fur. Ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler, belirli ko\u015fullar olu\u015ftu\u011funda otomatik uyar\u0131 veya bak\u0131m s\u00fcreci ba\u015flatabilir. B\u00f6ylece yapay zek\u00e2 modelleri g\u00fcvenilir bir veri katman\u0131ndan beslenir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"tedarik-zinciri-yonetimi-ve-yapay-zekada-guvenlik\">Tedarik Zinciri Y\u00f6netimi ve Yapay Zekada G\u00fcvenlik<\/h2>\n\n\n\n<p>Tedarik zinciri, hammadde kaynaklar\u0131ndan son m\u00fc\u015fteriye kadar uzanan karma\u015f\u0131k bir yap\u0131d\u0131r. Blockchain, \u00fcr\u00fcn\u00fcn kayna\u011f\u0131, yolculu\u011fu, ge\u00e7mi\u015f kalite testleri ve \u00fcretim a\u015famalar\u0131n\u0131 kay\u0131t alt\u0131na alarak izlenebilirli\u011fi sa\u011flar. Bu, son \u00fcr\u00fcnde kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan bir hatan\u0131n kayna\u011f\u0131n\u0131 s\u00fcratle belirleme imk\u00e2n\u0131 yarat\u0131r. Yapay zek\u00e2, ge\u00e7mi\u015f tedarik zinciri verilerini analiz ederek talep tahminleri, optimizasyon ve stok y\u00f6netimi yapabilir. &#8220;Yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; yakla\u015f\u0131m\u0131 ile blockchain \u00fczerinde toplanan bu verilere tam g\u00fcven duyulabilir. B\u00f6ylece sahte \u00fcr\u00fcnlerin (\u00f6rne\u011fin ila\u00e7 sahtecili\u011fi) \u00f6n\u00fcne ge\u00e7ilebilir, etik tedarik zinciri uygulamalar\u0131 garanti alt\u0131na al\u0131nabilir.<\/p>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"acik-arastirma-sorulari-ve-zorluklar\">A\u00e7\u0131k Ara\u015ft\u0131rma Sorular\u0131 ve Zorluklar<\/h2>\n\n\n\n<p>Blockchain\u2019in tam olarak benimsenmesi ve yapay zekada g\u00fcvenlik tedbirlerinin \u00fcretim sekt\u00f6r\u00fcnde yayg\u0131nla\u015fmas\u0131 birtak\u0131m zorluklar bar\u0131nd\u0131rmaktad\u0131r:<\/p>\n\n\n\n<div class=\"\" data-col=\"2\"><ul class=\"wp-block-list\">\n<li><strong>Benimseme ve Uygulama:<\/strong> Firmalar\u0131n mevcut altyap\u0131lar\u0131, \u00e7al\u0131\u015fan becerileri ve organizasyon yap\u0131lar\u0131 blockchain ve yapay zek\u00e2 entegrasyonuna haz\u0131r m\u0131?<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Veri G\u00f6r\u00fcn\u00fcrl\u00fc\u011f\u00fc:<\/strong> Verilerin \u015feffaf olmas\u0131 rekabet avantaj\u0131n\u0131 azalt\u0131r m\u0131? \u00d6zel blockchain a\u011flar\u0131 ya da konsorsiyum yap\u0131s\u0131 bu dengeyi nas\u0131l kuracak?<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Performans ve \u00d6l\u00e7eklenebilirlik:<\/strong> Blok i\u015flemleri, ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler ve konsens\u00fcs algoritmalar\u0131 sistem h\u0131z\u0131n\u0131 d\u00fc\u015f\u00fcrebilir. Ger\u00e7ek zamanl\u0131 uygulamalar i\u00e7in \u00e7\u00f6z\u00fcmler nelerdir?<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Standartla\u015fma:<\/strong> Farkl\u0131 end\u00fcstri standartlar\u0131, d\u00fczenlemeler ve uyum sorunlar\u0131 nas\u0131l a\u015f\u0131lacak?<\/li>\n\n\n\n<li><strong>Uyumluluk:<\/strong> Kriptografi ve blockchain tabanl\u0131 g\u00fcvenlik \u00f6nlemlerinin, \u00fcretim sistemlerinin d\u00fc\u015f\u00fck g\u00fc\u00e7 ve i\u015flem kapasitesi gereksinimleriyle nas\u0131l dengelenece\u011fi ara\u015ft\u0131r\u0131lmal\u0131d\u0131r.<\/li>\n<\/ul><\/div>\n\n\n\n<h2 class=\"wp-block-heading\" id=\"sonuc\">Sonu\u00e7<\/h2>\n\n\n\n<figure class=\"wp-block-table\"><table class=\"has-fixed-layout\"><thead><tr><th>Yapay Zeka Y\u00f6ntemi<\/th><th>Kullan\u0131ld\u0131\u011f\u0131 \u00dcretim Uygulamas\u0131<\/th><th>Avantajlar<\/th><th>Kar\u015f\u0131la\u015f\u0131lan Sorunlar ve G\u00fcvenlik \u0130htiya\u00e7lar\u0131<\/th><\/tr><\/thead><tbody><tr><td><strong>Makine \u00d6\u011frenimi (ML) \/ Derin \u00d6\u011frenme (DL) Modelleri<\/strong><\/td><td>Genel \u00fcretim hatt\u0131 optimizasyonu, s\u00fcre\u00e7 parametrelerinin otomatik ayarlanmas\u0131, kalite iyile\u015ftirme<\/td><td>\n<ul>\n<li>\u0130nsan uzmanl\u0131\u011f\u0131 gereksinimini azalt\u0131r<\/li>\n<li>H\u0131zl\u0131 ve do\u011fru tahminler, s\u0131n\u0131fland\u0131rmalar<\/li>\n<li>B\u00fcy\u00fck veri setlerinden karma\u015f\u0131k ili\u015fkileri \u00f6\u011frenebilme<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Veri g\u00fcvenilirli\u011fi sorunu: Yanl\u0131\u015f veya manip\u00fcle edilmi\u015f veri, hatal\u0131 model \u00e7\u0131kt\u0131s\u0131 \u00fcretebilir<\/li>\n<li>Veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc ve mahremiyet ihtiyac\u0131: Kaliteli, tamper-proof (de\u011fi\u015ftirilemez) veri gerekli<\/li>\n<li>Merkezi veri depolama altyap\u0131s\u0131n\u0131n sald\u0131r\u0131lara a\u00e7\u0131k olmas\u0131<\/li>\n<li>Reg\u00fclasyonlara uygun, g\u00fcvenli veri payla\u015f\u0131m\u0131na ihtiya\u00e7<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><tr><td><strong>Konvol\u00fcsyonel Sinir A\u011flar\u0131 (CNN)<\/strong><\/td><td>Metal Eklemeli \u0130malatta par\u00e7a y\u00fczey denetimi, kalite kontrol, hatal\u0131 \u00fcretim tespiti<\/td><td>\n<ul>\n<li>Y\u00fcksek do\u011fruluklu g\u00f6r\u00fcnt\u00fc s\u0131n\u0131fland\u0131rma ve kusur tespiti<\/li>\n<li>G\u00f6rsel kalite kontrol s\u00fcre\u00e7lerini otomatikle\u015ftirme<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Girdi g\u00f6rsellerinin g\u00fcvenilirli\u011finin sa\u011flanmas\u0131 (sahte veya manip\u00fcle edilmi\u015f g\u00f6rsellerin engellenmesi)<\/li>\n<li>Veri kayna\u011f\u0131n\u0131n izlenebilirli\u011fi, tedarik\u00e7i veya \u00fcretim hatt\u0131 kameras\u0131ndan gelen verilerin do\u011frulanmas\u0131<\/li>\n<li>Modelin e\u011fitiminde kullan\u0131lan g\u00f6r\u00fcnt\u00fclerin gizlili\u011fi ve fikri m\u00fclkiyet haklar\u0131n\u0131n korunmas\u0131<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><tr><td><strong>Derin Regresyon Modelleri ve Otomatik Kodlay\u0131c\u0131lar (Autoencoder)<\/strong><\/td><td>Devre kart\u0131 maliyet tahmini, \u00fcretim maliyet analizi, kaynak optimizasyonu<\/td><td>\n<ul>\n<li>Maliyetin erken a\u015famada tahmini ile \u00fcretim planlamas\u0131n\u0131n iyile\u015ftirilmesi<\/li>\n<li>Kaynak kullan\u0131m\u0131n\u0131n optimizasyonu<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Girdi veri setlerinin do\u011frulu\u011fu (maliyet, tedarik, fiyat verileri) sa\u011flanamazsa yanl\u0131\u015f tahminler<\/li>\n<li>Blok zinciri (blockchain) ile verilerin b\u00fct\u00fcnl\u00fck kontrollerinin yap\u0131lmas\u0131 ihtiyac\u0131<\/li>\n<li>G\u00fcvenilir tedarik\u00e7i verisine ula\u015fma, izlenebilirlik ve veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><tr><td><strong>S\u0131n\u0131fland\u0131rma ve Regresyon A\u011fa\u00e7lar\u0131 (CART)<\/strong><\/td><td>Montaj hatt\u0131 optimizasyonu, otomatik hat besleme modlar\u0131n\u0131n belirlenmesi<\/td><td>\n<ul>\n<li>H\u0131zl\u0131 karar kurallar\u0131 olu\u015fturma<\/li>\n<li>Basit yorumlanabilirlik<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Veri tutarl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131n sa\u011flanmas\u0131: Farkl\u0131 sens\u00f6r, makine ve tedarik\u00e7ilerden gelen tutars\u0131z veriler modelin do\u011frulu\u011funu d\u00fc\u015f\u00fcrebilir<\/li>\n<li>Tam zamanl\u0131 g\u00fcvenli veri ak\u0131\u015f\u0131: Veri aktar\u0131m\u0131 s\u0131ras\u0131nda \u015fifreleme ve yetkilendirme ihtiyac\u0131<\/li>\n<li>Manip\u00fclasyona kar\u015f\u0131 g\u00fcvenlik duvarlar\u0131 ve blockchain tabanl\u0131 do\u011frulama s\u00fcre\u00e7leri gerekli<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><tr><td><strong>Do\u011fal Dil \u0130\u015fleme (NLP) Teknikleri<\/strong><\/td><td>Makine loglar\u0131 \u00fczerinden kestirimci bak\u0131m, hata tespiti, m\u00fc\u015fteri geribildiriminin analiz edilmesi<\/td><td>\n<ul>\n<li>Metin tabanl\u0131 verilerden anlam \u00e7\u0131karma<\/li>\n<li>\u00d6ng\u00f6r\u00fcl\u00fc bak\u0131m ile ar\u0131za s\u00fcresini azaltma<\/li>\n<li>M\u00fc\u015fteri geri bildirimini analiz ederek \u00fcr\u00fcn geli\u015ftirme<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Log verilerinin g\u00fcvenli tutulmamas\u0131 durumunda sabotaj riskleri<\/li>\n<li>Dilsel manip\u00fclasyon, sahte geri bildirim ya da yan\u0131lt\u0131c\u0131 log kay\u0131tlar\u0131<\/li>\n<li>Veri gizlili\u011fi: \u00dcretim s\u0131rlar\u0131 i\u00e7eren metinsel verilerin korunmas\u0131<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><tr><td><strong>\u00dcretici Sinir A\u011flar\u0131 (GAN) ve Generatif Modeller<\/strong><\/td><td>Ayk\u0131r\u0131 durum tespiti, sahte veri olu\u015fturma riskini azaltma, hata dayan\u0131kl\u0131l\u0131k testi<\/td><td>\n<ul>\n<li>Kritik hata senaryolar\u0131n\u0131 sim\u00fcle etme ve dayan\u0131kl\u0131l\u0131\u011f\u0131 art\u0131rma<\/li>\n<li>Ger\u00e7ek\u00e7i sentetik veri olu\u015fturma ile model e\u011fitimi \u00e7e\u015fitlendirme<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><td>\n<ul>\n<li>Sahte veriler olu\u015fturma riski: Model, k\u00f6t\u00fc niyetli akt\u00f6rlerin elinde yanl\u0131\u015f veri \u00fcretimine alet olabilir<\/li>\n<li>Generatif model \u00e7\u0131kt\u0131lar\u0131n\u0131n do\u011frulanmas\u0131 ve izlenmesi i\u00e7in blockchain tabanl\u0131 kay\u0131tlar<\/li>\n<li>Ger\u00e7ek verinin sahte veriden ay\u0131rt edilebilmesi i\u00e7in g\u00fcvenli kimlik do\u011frulama<\/li>\n<\/ul>\n<\/td><\/tr><\/tbody><\/table><\/figure>\n\n\n\n<p>Modern \u00fcretim sistemleri, otonom karar verme, esnek \u00fcretim ve toplu ki\u015fiselle\u015ftirme gibi avantajlar sa\u011flayan yapay zek\u00e2 tabanl\u0131 yakla\u015f\u0131mlara h\u0131zla y\u00f6nelirken, veri g\u00fcvenli\u011fi ve &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; konular\u0131 kritik bir \u00f6neme sahiptir. Blockchain teknolojisi, verilerin g\u00fcvenilirlik, b\u00fct\u00fcnl\u00fck ve izlenebilirlik boyutunu g\u00fc\u00e7lendirerek yapay zek\u00e2 uygulamalar\u0131n\u0131 g\u00fcvence alt\u0131na al\u0131r. Ak\u0131ll\u0131 s\u00f6zle\u015fmeler, konsorsiyum blok zincirleri ve \u015fifreleme y\u00f6ntemleri sayesinde \u00fcretim sekt\u00f6r\u00fcnde g\u00fcvenli i\u015f birli\u011fi, veri b\u00fct\u00fcnl\u00fc\u011f\u00fc, IP korumas\u0131 ve \u015feffafl\u0131k sa\u011flanabilir.<\/p>\n\n\n\n<p>Bu entegrasyon, erken \u00fcr\u00fcn tasar\u0131m a\u015famas\u0131ndan tedarik zincirine, bak\u0131m, kalite ve m\u00fc\u015fteri y\u00f6netimine kadar her seviyede katma de\u011fer sunar. Ancak blockchain ve yapay zek\u00e2 entegrasyonunun tam potansiyeline ula\u015fmas\u0131 i\u00e7in performans, \u00f6l\u00e7eklenebilirlik, standartla\u015fma ve adaptasyon konular\u0131nda daha fazla ara\u015ft\u0131rma ve uygulama k\u0131lavuzuna ihtiya\u00e7 vard\u0131r. Yapay zekada g\u00fcvenlik alan\u0131n\u0131n ilerlemesi, sadece teknolojik altyap\u0131n\u0131n de\u011fil, end\u00fcstriyel stratejilerin, yasal d\u00fczenlemelerin ve e\u011fitim programlar\u0131n\u0131n da geli\u015fimine ba\u011fl\u0131d\u0131r.<\/p>\n\n\n\n<p>Sonu\u00e7 olarak, &#8220;yapay zekada g\u00fcvenlik&#8221; kavram\u0131, blockchain\u2019in \u00fcretim sistemlerine entegrasyonu ile desteklenerek daha g\u00fcvenli, verimli ve \u015feffaf bir imalat ekosistemi yarat\u0131lmas\u0131na katk\u0131 sa\u011flayacakt\u0131r.<\/p>\n\n\n\n<div style=\"display: flex; justify-content: center; align-items: center; text-align: center;\">\n    <p>\u00a9 2024 T\u00fcm Haklar\u0131 Sakl\u0131d\u0131r. \n        <a href=\"https:\/\/aior.com\">\n            <img decoding=\"async\" style=\"width: 100px;\" src=\"https:\/\/aior.com\/PNG-300x79.png.webp\" alt=\"Aior.com\" \/>\n        <\/a> \n        Taraf\u0131ndan yap\u0131lm\u0131\u015ft\u0131r.\n    <\/p>\n<\/div>\n<p style=\"text-align: center;\">\n    T\u00fcm soru, \u00f6neri ve g\u00f6r\u00fc\u015fleriniz i\u00e7in <a href=\"https:\/\/bursabilisim.com\/iletisim\/\">\u0130leti\u015fim<\/a> linkini kullanabilirsiniz.\n<\/p>\n","protected":false},"excerpt":{"rendered":"<p>Yapay zekada g\u00fcvenlik: Modern \u00dcretim Sistemlerinde G\u00fcvenlik ve Blockchain Entegrasyonu G\u00fcn\u00fcm\u00fcz imalat sekt\u00f6rleri, giderek artan m\u00fc\u015fteri taleplerine, \u00f6zelle\u015ftirilmi\u015f \u00fcr\u00fcn gereksinimlerine ve k\u00fcresel rekabete uyum sa\u011flamak ad\u0131na h\u0131zla d\u00f6n\u00fc\u015fmektedir. Bu s\u00fcre\u00e7te yapay zek\u00e2, bulut tabanl\u0131 \u00fcretim, Nesnelerin \u0130nterneti (IoT), eklemeli imalat (3D bask\u0131) gibi teknolojiler kilit rol oynamaktad\u0131r. Ayn\u0131 zamanda, \u00fcretim sistemleri daha otonom, veri odakl\u0131 [&hellip;]<\/p>\n","protected":false},"author":1,"featured_media":1069,"comment_status":"open","ping_status":"open","sticky":false,"template":"","format":"standard","meta":{"footnotes":""},"categories":[1],"tags":[54],"class_list":["post-1067","post","type-post","status-publish","format-standard","has-post-thumbnail","hentry","category-blog","tag-yapay-zekada-guvenlik"],"_links":{"self":[{"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1067","targetHints":{"allow":["GET"]}}],"collection":[{"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts"}],"about":[{"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/types\/post"}],"author":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/users\/1"}],"replies":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/comments?post=1067"}],"version-history":[{"count":0,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/posts\/1067\/revisions"}],"wp:featuredmedia":[{"embeddable":true,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/media\/1069"}],"wp:attachment":[{"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/media?parent=1067"}],"wp:term":[{"taxonomy":"category","embeddable":true,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/categories?post=1067"},{"taxonomy":"post_tag","embeddable":true,"href":"https:\/\/bursabilisim.com\/wp-json\/wp\/v2\/tags?post=1067"}],"curies":[{"name":"wp","href":"https:\/\/api.w.org\/{rel}","templated":true}]}}